Kaasboerderij “De Franschman” in Bergen

Een week of drie geleden zijn we naar Bergen (Noord Holland) geweest. We gingen daar naar kaasboerderij “De Franschman” toe. De dag daarvoor waren we op de kaasmarkt in Alkmaar en bij de VVV had ik toevallig een foldertje van de kaasboerderij meegenomen. In het foldertje stond dat je elke zaterdagochtend tussen 9 en half 11 een rondleiding kunt krijgen in de kaasboerderij. Je kan dan kijken bij de bereiding van boerenkaas. Dat was eigenlijk precies wat we nog wilden zien. En dus gingen we die zaterdag meteen kijken.

kaasboerderijKoeien op de kaasboerderij

Kaas maken begint natuurlijk bij de koe. Je hebt melk nodig om kaas te kunnen maken! Van 10 liter melk kan je ongeveer 1 kg kaas maken. Dus je hebt best wel veel melk nodig! Gemiddeld geeft een koe 25 liter per dag. Op de boerderij hebben ze 40 koeien staan. Kijk eens wat een lief kalfje we daar tegen kwamen?

kaasboerderijWrongel

De boer begint met het vullen van het vat. Er ging 900 liter rauwe melk in. Deze melk was de opbrengst van 1,5 dag. Er werd zuursel en stremsel toegevoegd en de melk werd opgewarmd tot 29 graden. Zuursel is een soort hele zure karnemelk. Stremsel wordt verkregen uit de lebmaag van een kalfje. Er is tegenwoordig trouwens ook vegetarische stremsel te krijgen. Na toevoegen van het zuurstel en de stremsel wordt geroerd en alles even laten rusten. Daarna is er een puddingachtige massa ontstaan. Dit is de wrongel. Met behulp van de messen die in het vat hangen en heen en weer gaan, wordt de wrongel in kleine stukjes gesneden.

kaasboerderijWei

Door het snijden van de wrongel komt er wei vrij. Wei is de gele vloeistof die overblijft naast de wrongel. Vervolgens wordt de wei afgetapt. Ongeveer een derde. Deze boer gebruikt de wei om aan de kalfjes te geven. De rest van de wei wordt eigenlijk weg gespoeld. In de fabrieken wordt wei wel echt bewaard omdat het veel wordt gebruikt in babyvoeding en bijvoorbeeld in het zoete drankje Taksi. Daarna word er heet water aan de wrongel toegevoegd. Totdat de wrongel een temperatuur van 33 graden heeft. Weer wordt er wei afgetapt. Opnieuw wordt er heet water toegevoegd en nu wordt het opgewarmd tot 36 graden. Nu kan de wrongel gebruikt worden om kaas van te maken.

Kaasvaatjes

Nu is het tijd om de kaasvaatjes te vullen. Om kaas te maken gebruik je dus alleen de wrongel.

kaasboerderijEr werden wat grote platronde 12kg kazen gemaakt, maar ook wat kleinere van maximaal 500 gram per stuk.

kaasboerderij

Voor het maken van kruidenkaasjes kan je wat kruiden aan de wrongel toevoegen. Denk hierbij aan: komijn, peper, brandnetel, fenegriek, mosterd, ui etc.

kaasboerderijDe wrongel werd in de kaasvaatjes gedaan. Vervolgens gaat het dekseltje er dan op en dan moet het nog een paar uurtjes onder de kaaspers liggen. Tussendoor keer je de kaasjes ook nog even om in de vorm. Dan gaan de kaasjes nog even in een pekelbad. Dit is een bad met ontzettend veel zout. Als je er in valt dan blijf je drijven. kaasboerderijTot slot worden de kaasjes nog voorzien van een kaascoating. Hiermee kan je de kaas langer bewaren en beschermen tegen schimmel. Afhankelijk van de leeftijd die je wenst, bewaar je de kazen voor:

  • Jong – 4 weken
  • Jong belegen – 8 weken
  • Belegen – 4 maanden
  • Extra belegen – 7 maanden
  • Oud – 10 maanden
  • Overjarige – minimaal 1 jaar

De boer had er zelfs nog wat héle oude kazen liggen. Die waren al 3,5 jaar oud!!! Bijzonder hoor. De kaasboerderij heeft ook een winkeltje. Daar kan je alle kaasjes kopen die ze daar zelf maken. Jammergenoeg hebben ze geen pinautomaat.

We vonden het een hele leuke dag. Wat was het gaaf om het kaas maken nu eens in het echt te zien, nadat we er al zoveel over hadden geleerd! We gingen helemaal voldaan naar huis toe.

Ben jij wel eens op een kaasboerderij geweest?

Een reactie op “Kaasboerderij “De Franschman” in Bergen

  1. Beste Emy, wat een ontzettend leuk verslag van jullie bezoek op onze boerderij! Bedankt hiervoor en leuk om dit zo terug te lezen/zien. Mochten jullie ooit nog eens op bezoek komen; we hebben inmiddels een pinautomaat :-).

    Wellicht tot ziens! Hartelijke groet, Joke Veldt (dochter van boer Klaas)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge
UA-58512786-1
%d bloggers liken dit: